Op een zomerse dinsdagavond kwamen we in het Trefpunt bij elkaar met onze vragen over een praktische insteek van consumenten in het complexe geheel van dringende noodzaak tot klimaatverandering.
Rachelle Eerhart was eerder betrokken bij Rechtstreex, een organisatie die consumenten de mogelijkheid biedt om van boeren uit de omgeving hun boodschappen te betrekken. In hoeverre zijn deze producten biologisch gekweekt? Dat is niet in alle gevallen bekend.
‘Rotterdam de boer op’ legt contacten met boeren, supermarkten, horeca, consumenten en producenten om tot een milieuvriendelijke productiewijze te komen en afnemers voor de producten te vinden. In het gesprek over de boeren rond het noordelijk stadsdeel bleek dat aan de Zuidkant van R’dam meer boerenbedrijven te vinden zijn dan aan de Noordkant.
Over die discussie schreef Rachelle na afloop het volgende bericht.
Wat als je landschap simpelweg verdwenen is?
Gisteren gaf ik een presentatie over Rotterdam de boer op! bij Rotta Natuur- en Vogelwacht in Bergschenhoek, vlakbij de Rotte tegen het Hoge Bergse Bos aan. Ik wil graag onderzoeken of mensen die houden van natuur ook eerder geneigd zijn om natuur inclusieve producten van boeren uit de eigen omgeving te kopen. Mijn verhaal gaat ook over identiteit, over hoe je (via voedsel) weer kunt verbinden met ‘het jouwe’, het landschap en de bijbehorende gemeenschap waar je onderdeel van bent, simpelweg omdat je er leeft.
Een oudere heer in het publiek hield me na mijn inleiding hierover een mooie spiegel voor. Hij vertelde dat hij hier al zijn hele leven woont en dat tijdens zijn leven dit gebied volgebouwd is. Dat hij als kind opgroeide op het platteland en vaak op boerenbedrijven kwam. Maar dat dat landschap en de boeren volledig verdwenen zijn. En, dat de autochtone bewoners dat pijnlijk vinden. Ook omdat het bijbehorende gemeenschapsgevoel verdween.
Als we het hebben over het ‘shifting baseline syndrome’ gaat het vaak over soorten die verdwijnen uit landschappen, of over aantallen van een bepaalde soort die sterk verminderen. Maar het gaat ook over landschappen die in z’n geheel opgeslokt worden, en waar jongere generaties dan geen herinnering meer aan hebben.
Hierboven twee TopoTijdreis-printscreens van Berkel en Bergschenhoek. De eerste uit 1960 (naar ik vermoed ongeveer de kindertijd van bovengenoemde meneer), de tweede uit 2022. In het open gebied in het midden van de kaart van 2022 wordt momenteel de wijk Wilderszijde gebouwd. In het licht van de wooncrisis toch: wanneer stopt onze grondhonger, onze honger naar steeds meer vierkante meters voor onze soort?
PS De ontwikkeling van de tuinbouw in dit gebied is mooi beschreven door Koen van Wijk in zijn boek ‘Land van Glas’.
Rachelle Eerhart
Projectleider spoor ‘Consument & Keten’ & facilitator RDBO-community Rotterdam de boer op!
www.rotterdamdeboerop.site
Belangrijk is dat er beweging in het denken rond milieuvriendelijk en plaatsgebonden produceren komt. Daar zijn gesprekken voor nodig en aan ons om organisaties zoals ‘Rotterdam de boer op’ en Rechtstreex te volgen in hun informatie en waar mogelijk verandering in te zetten.
Verslag: Anneke Zuidervaart
