‘Na (veel) regen komt (af en toe een beetje) zonneschijn’.
Zowel ’s morgens als ’s middags viel aanvankelijk de regen met bakken uit de lucht.
’s Middags ging dat samen met een paar flinke klappen onweer. Toch hebben 22 Rangers op zaterdag 9 september 2017 ons Trefpunt gevonden; knap hoor!
En wat waren dit keer dan wel die verrassende natuuropdrachten?:
- Allerlei dingen over ‘Water’ – Carlo en Astrid
- Kennismaken met een microscoop – Ellen en Catolien
- Een aantal bomen herkennen aan vruchten (en bladeren) – Betsy en Gert
Samen heel geconcentreerd kijken! © Geert Janssens
Een van de spannende natuuropdrachten ging over water. Omdat er heel veel water uit de lucht viel, gingen we lekker in het tuinhuis zitten. Carlo vertelde een aantal zaken over water: wel 65% van ons lichaam bestaat uit vocht. De Rangers wisten al veel te vertellen over water. Over watertekort in Afrika en water te veel in Bangladesh. Als je de satellietfoto’s bekijkt zie je dat 70 % van de oppervlakte van de aarde uit water bestaat. Dat is inclusief het poolijs.
Met behulp van een tekeningetje legde Carlo de kringloop van het water uit. De mens maakt daar ook deel van uit. In voedsel zit vocht; we drinken en via transpireren en plassen komt het water weer in de kringloop. We gebruiken water ook voor transport van goederen (schepen) en om elektriciteit op te wekken. Ook bij het blussen van branden is het handig.
Om de kwaliteit te testen van het water dat we gebruiken en het water dat in de natuur te vinden is, hebben we een paar namen afgesproken en gebruiken we een rekenschaal. Zo praat iedereen over hetzelfde. Wij gebruiken de pH schaal.
Hoe werkt zo’n strookje pH papier? © Geert Janssens
Vanmiddag gaan we water onderzoeken en wel drie soorten: regenwater, kraanwater en slootwater.
We doopten een strookje pH papier waarop kleurtjes staan in het water. Door de kleurtjes te vergelijken met een kleurtabel kon je de waarde bepalen: pH waarde van 1-6 is zuur water, pH waarde van 7 is neutraal water en een pH waarde van 8-14 is ‘zepig’ water.
Carlo gaf ook een tabel met waterdieren. Op die tabel kon je zien welke dieren weinig zuur verdragen en bijvoorbeeld de paling en de forel best in wat zuurder water kunnen leven. Het kraanwater was een beetje zuur, het slootwater goed (neutraal) en het regenwater boven neutraal. Iedereen mocht zijn meetbriefje mee naar huis nemen.
Er is nog veel meer te vertellen over water. Dat doen we misschien later nog eens. Zwemspullen meenemen!!!!!!
Deelverslag: Carlo
‘Wouw, dat is gaaf!’ © Roel van Neerbos
Een andere opdracht was ‘door een microscoop kijken’. Er stonden twee microscopen klaar op een tafel; er was een doos vol met preparaten, terwijl Ellen en Catolien de kinderen hielpen met het bedienen van de microscopen en toelichting gaven op wat je kon zien.
Onze microscoop kan 40 keer vergroten en dat leverde spectaculaire beelden op van een wereld die normaal gesproken verborgen is. We zagen de vleugels van een dagpauwoog: die bestaat uit schubjes die netjes als dakpannen gerangschikt zijn. De vlinder was al wat ouder en had wat beschadigingen, daardoor zagen we vele schubjes los en kriskras over de vleugel liggen. Sommige kinderen moesten griezelen bij het zien van alle haren op een mug of een ander insect. Wat er uit zag als een stipje, bleek onder de microscoop een opgerolde roltong van een vlinder te zijn. En onder een microscoop ziet een muggenvleugel er opeens heel solide uit, met sterke ‘balken’ die voor de stevigheid moeten zorgen. Een muggenvleugel heeft schitterende kleuren: roze en groen. We begrijpen nu ook hoe het kan, dat de haren van een veer aan elkaar blijven ‘plakken’.
Het is best lastig om iets te zien © Roel van Neerbos
Op een gegeven moment wilden de kinderen echt alles bekijken. Eén kind vond een dode mug en onder de microscoop zagen we de facetten in zijn oog. Een ander vond een spin op de dames-wc, maar die was zo broos geworden, dat die de reis naar de microscoop niet overleefde. Een ander kind wilde wel een hoofdhaar missen om die beter te bekijken. Maar een kastanje onder de microscoop bekijken, dat lukte niet echt.
Ellen had een schitterend boek meegenomen namelijk ‘Natuur in close-up’. Je ziet dan bijvoorbeeld de foto van een spin en daarnaast de tentakels van één van de 8 poten. Wat een – onzichtbare – wereld! Damiën vertelde, dat hij een eigen microscoop heeft.
Deelverslag: Catolien
Bomen herkennen via de bladeren – een paardenkastanje © Geert Janssens
Waaraan herken je een boom? Wij hebben dat gedaan via de vruchten en de bladeren. Deze natuurronde hebben we gekozen voor: de paardenkastanje, de eik, de els, de esdoorn, de linde en de lijsterbes. Deze zoekopdracht was deels buiten. Alleen de paardenkastanje konden de kinderen rond het Trefpunt vinden. Van de andere 5 bomen lag er ergens een takje met bladeren en vruchten. Smurfen gaven de plek aan waar ze te vinden waren. Gelukkig brak zowel ’s morgens als ’s middags het zonnetje door en konden we buiten de smurfen gaan zoeken.
Natuurlijk namen we de zoekkaarten ‘Bladeren van bomen’ en ‘Vruchten van bomen’ mee. Van de zes uitgekozen bomen hadden we nog meer herkenbare plaatjes gemaakt.
Hoewel het slecht gaat met ‘onze’ kastanjebomen waren er toch flink wat kastanjes te vinden. Zeker 2 bomen hebben de bloedingsziekte: de bast scheurt los en het lijkt alsof er bloed uitkomt. Raadspelletje: ‘Hoeveel kastanjes zitten er in één bolster?’ – dat varieerde van 1 tot 5. De tamme kastanje (vlak bij de wilgwam, aan de overkant, staat er één) was ook in beeld: wat een vlijmscherpe naalden zitten er aan die bolsters! Na het uittesten van de esdoornvruchtjes in de lucht werd deze boom omgedoopt tot ‘helikopterboom’. De bladeren van de linde (‘Lientje Leerde Lotje Lopen Langs de Lange Lindelaan’) en de els lijken erg veel op elkaar. De vruchtjes zijn wel duidelijk verschillend. Over de eik hebben Betsy en Gert van alles verteld: zomer- of wintereik, dopjes met korte en lange steel en bijzondere gallen. Het blad van een lijsterbes bestaat uit een aantal kleine blaadjes. Spreeuwen zijn dol op de oranje besjes.
Op bezoek bij de smurfen – lijsterbes © Roel van Neerbos
Binnen stond een voeldoos klaar met alle vruchtjes erin. Voorzichtig voelen (bolster tamme kastanje!) en dan raden met of zonder hulp van de zoekkaart. Dat vogelschedeltje was toch wel een bijzondere verrassing.
Sommige kinderen hebben nog wat blauwe druifjes gegeten. Astrid had ze meegenomen.
’s Middags stond er op het dak van Het Trefpunt een blauwe reiger naar al die smurfactiviteiten te kijken. Af en toe ‘slaakte’ de vogel een schelle kreet: ‘Wat doen die kinderen daar beneden?’.
Deelverslag: Gert
Wij willen de catering hartelijk bedanken voor hun service.
Fotografen dank voor de mooie kiekjes.
Een gratis cadeautje van Rotta © Roel van Neerbos
