De weerman sprak ’s avonds van een nazomer dag met een vrij hoge temperatuur. Kortom: voor onze 32 Rangers een heerlijke dag om te gaan speuren naar paddenstoelen.
Foto: Piet Mulder
Er waren naast de superspeurders zelfs 2 Oostenrijkse gast-Rangers en een bioloog in spé aanwezig. Ruim een week geleden hebben we dit gebied ‘voorgelopen’. Wat een vracht herfstbladeren lag er nu op de grond. Altijd een leuke aanleiding om te vertellen waarom de bladeren kleuren en waarom de boom ze laat vallen. Door die kleurrijke blad-laag was het nog moeilijker om kleinere paddenstoelen, die uit de grond komen, te vinden. Ondanks de prachtige camouflage werden er heel wat door onze speurhonden ontdekt.
Foto: Carlo Schep
In zijn inleiding had Ben al wat verteld waar we paddenstoelen kunnen vinden. Raak ze niet aan want je weet nooit of ze giftig zijn en laat ze lekker staan. Gebruik je loepje vooral voor de hele kleintjes en schuif je spiegeltje onder de hoed om te kijken of het een plaatjes- of gaatjeszwam is……. en geniet van al die soms totaal verschillende zwammen.
Onderweg zagen we een groot aantal Witte nevelzwammen in een halve kring staan. Rond ‘Halloween’ is een heksenkring zeer actueel.
Onze paddenstoelendeskundige Fungi schrijft hierover: ‘Bij sommige soorten paddenstoelen groeit er uit een spore een zwamvlok waarvan de schimmeldraden even snel in alle richtingen groeien. Als de paddenstoelen boven de grond komen, dan staan ze min of meer in een kring.’ Vroeger dacht men dat een heksenkring ontstond doordat heksen op die plek een rondje hadden gedanst. Het verhaal ging dat op de plekken waar de heksen hun voeten neerzetten paddenstoelen groeien. Dit is hoe de heksenkring aan zijn naam komt.
Paddenstoelen vind je overal. Toch vallen ze het meeste op bij dood (groen bemost) hout, zoals takken, omgevallen bomen en boomstronken. Deze groep (saprofyten) fungeert als stofzuigers / opruimers in de natuur. Soms zijn bomen en paddenstoelen ‘vrienden’ van elkaar. Denk daarbij aan de Vliegenzwam – ‘rood met witte stippen’ en de Berk. De draden van deze zwam vlechten zich om de wortels en zorgen ervoor dat de worteltoppen meer voedsel kunnen opnemen. De Berk levert weer suikers, zodat de zwam sneller groeit. Deze samenwerking noem je symbiose.
Vliegenzwam ‘kind’; foto Piet Mulder
Vliegenzwam ‘volwassen’; foto Piet Mulder
En onze Rangers hebben de Vliegenzwam in verschillende stadia ECHT gezien. De zwam begint als een in een wit vlies ingepakt ‘heksen-ei’. Door de groei scheurt het witte vlies in stukjes en zie je al bij jonge Vliegenzwammen de witte stippen. Noem het maar rustig: het toppertje van de dag! Onze kinderen noemden deze paddenstoel de ‘Wauw-zwam’. Soms zijn zwammen en bomen elkaars vijand. Zo molt de Echte honingzwam een boom helemaal van binnen uit (parasieten).
Creatief met inkt; foto Gert Jansen
Weet je wat – ook – een coole paddenstoel is? – de Geschubde inktzwam. Als deze paddenstoel uitgebloeid is, dan zit er een zwart vloeibaar laagje op: de inkt. Je kunt dan met een stokje van alles schrijven of tekenen. We vonden deze zwam op een grasveldje vlakbij een picknick-tafel: een mooi plekje om wat te drinken en wat creatiefs met inkt te doen.
Geweizwammetjes; foto Carlo Schep
Witte kluifzwam; foto Carlo Schep
Gewone berkenboleet; foto Carlo Schep
Onze paddenstoelenexperts hebben onderweg heel wat namen genoemd. Ik noem er nog een paar: Geweizwammetje, Witte kluifzwam, Gewone berkenboleet (zeldzaam), Houtknotszwam (zwart), Duivelsoor en de Echte tonderzwam. Zoek al die namen met uw (klein)kind eens op via Google afbeeldingen en ik weet zeker dat er gereageerd wordt met: ‘Die hebben we echt gezien’.
Er waren deze natuurronde verschillende kinderen voor het eerst met de Rangers op stap. Eén van de vaders reageerde als volgt: ‘Ik heb genoten van alle kennis en prettige begeleiding van de kinderen: niet te strak en niet te los. Ook mijn zoon (8) was enthousiast en ik zal hem een volgende keer met een gerust hart toevertrouwen aan de begeleiding van Rotta.’ Nogmaals bedankt voor de leuke middag en wat jullie de jeugd bieden!
Leiding en fotografen bedankt voor deze super-zwamdag. Ook Fungi Cor bedankt voor de tip om met de Rangers in deze regio te gaan genieten van paddenstoelen.
Verslag: Gert Jansen
