Organisatoren: Hans Sanders en Peter Wienbelt. Roerganger: Hans Sanders.
Gids: Debby Doodeman van FOGOL; aantal deelnemers: 65.
Het is net een schoolreisje: ik heb niet kunnen slapen van de zenuwen en de avond tevoren heb ik alles al gepakt. Als je ’s morgens om vijf uur opstaat en je moet dan alles nog pakken voor de reis, dan vergeet je de helft. We worden opgepikt door een echte luxe touringcar. En dan op weg naar Enkhuizen om in te schepen op de boot naar de Marker Wadden.
De Schuttevaer © Piet Mulder
De boot (de Schuttevaer) is een omgebouwde vrachttjalk met echte zeilen en echte zwaarden en een echte kombuis. We moeten door de sluizen naar het Markermeer. Op de wal zijn een blonde en een donkere buizerd in gevecht met twee kraaien. Ik wens ze nog een prettige dag toe.
Eén van onze roergangers © Dick Hoek
Buiten de sluizen kiezen we het ruime sop en gaan de zeilen omhoog. Wie wil mag het grote roer vasthouden. Bij sommige roergangers heb ik de neiging naar mijn zwemvest te grijpen. Gelukkig hebben we die niet nodig gehad.
Veel belangstelling in de kajuit voor de uitstekende presentatie over de Marker Wadden © Dick Hoek
In het roefje geeft Debby (bij haar geboorte, ik weet hoeveel jaar geleden, had ze al een kijker en een vogelboekje in haar handjes) een lezing met videopresentie over het ontstaan van de Marker Wadden. Het water in het Markermeer is doods en troebel. Op de bodem ligt veel slib. Voor vissen en planten is dit een verre van ideaal leefgebied. De Marker Wadden zijn opgespoten slib-eilanden. Men heeft geulen in het Markermeer gegraven. In die geulen spoelde het slib. En met dit slib en zand zijn vijf eilanden gemaakt. Eén eiland is toegankelijk voor bezoekers, de vier andere eilanden zijn alleen voor vogels. Op die eilandjes gebeurt van alles. Grote werkvoertuigen rijden er rond en niemand weet wat ze aan het doen zijn. Er zijn nog grote stukken met drijfzand. De bodem is slikkig, grijs, bruin en beige. Men verwacht dat door het achterblijven van slik er ondiepe watertjes ontstaan. Dat zijn uitstekende paaiplaatsen voor vissen. Daar zijn die eilandjes ook voor bedoeld: nieuw leven in het Markermeer brengen. Ze zijn van groot belang voor vogels, vissen en onderwaternatuur. Er zijn volop vogels, op de eilanden groeien al echte pioniersplanten en het water is helderder.

De Schuttevaer, ons schip aangemeerd in het haventje © Dick Hoek
Moerasandijvie was overal massaal aanwezig © Dick Hoek
In het haventje is maar één steigertje om aan te leggen. Het eiland dat wij bezoeken ziet er nog vrij woest en ledig uit. Er zijn geen voorzieningen zoals toiletten, horeca e.d. In de toekomst komen die er wel, evenals een camping. Hier en daar zijn riet en gras ingezaaid, moerasandijvie en herik staan in volle bloei. Uitgerust met kijkers, telescopen en fototoestellen gaan we op pad. Je kunt met Debby mee, maar je kunt ook zelf het eiland verkennen. Vrijheid blijheid. Sommige paden zijn afgesloten in verband met het broedseizoen. Eén van de Rottagangers loopt dwars door een broedgebied. Hij wordt door de gids op strenge wijze toegesproken.
Eén van de vogelkijkhutten op het eiland © Dick Hoek
Op het eiland zijn diverse vogelkijkhutten en vogelkijkschermen. Op de dammetjes en de zandribbetjes en in de watertjes zijn tientallen watervogels te zien. Dick Hoek is zo vriendelijk geweest om een lijstje van vogels en plantjes te maken. Nu heeft Amsterdam zijn Damschreeuwer, maar wij hebben onze eigen Rottaschreeuwer. Ik zeg niet wie dit is maar zij (het is inderdaad een zij) geeft als ze een voor haar nieuwe soort ziet een afgrijselijke gil. Haar verslag over (onder andere) de gele kwik die wij uitgebreid bewonderd hebben staat hieronder. We hebben deze kwik rustig van alle kanten kunnen bekijken. Mocht u nog meer willen weten over de Marker Wadden: kijk op de website van Natuurmonumenten. In “TIJD”, het weekendblad van TROUW, staat een mooi stukje over de Marker Wadden.
Marker Wadden © Piet Mulder
Aan boord: alle hens aan dek bij het strijken van de zeilen © Dick Hoek
Terug naar de boot. De zeilen worden weer gehesen, de vlag gaat in top, en wij genieten van een heerlijke kop vegetarische soep en van een heerlijke snee brood met van die zalige smeerseltjes. Perfect. Toen we weer door de sluis gingen naar de haven van Enkhuizen waren de buizerds en kraaien nog steeds aan het bakkeleien. We worden door een mantelmeeuw in zijn tweedejaarskleed uitgezwaaid. Het kleed dat ik aan heb is vijfdejaars. De gids en de bootbevrouwing worden door ons allen hartelijk bedankt. Het was een geweldige dag, heerlijk weer, geen wind en allemaal plezierige mensen. Dank aan de organisatoren Hans en Peter. Peter wordt door de hele groep beterschap toegewenst.
De terugreis liep gesmeerd. Het enige dat ik echt op dit “schoolreisje” heb gemist is het potje met vet dat op de tafel werd gezet (zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Potje_met_vetredactie).

Het scorelijstje van vogels en plantjes, met dank aan Dick Hoek.

Rottagangers © Piet Mulder
Vogels: oeverlopers, krooneenden, knobbelzwanen, grauwe ganzen, wilde eenden, nijlganzen, bonte strandlopers, kemphanen, tureluurs, meerkoeten, rietgors, krakeend, groenpootruiters, grutto’s, kleine strandlopers, steenlopers, zwarte sterns, bergeenden, gele kwikstaart, bontbekplevieren, strandplevieren, scholeksters, kluten, visdieven, futen, kleine plevieren, witte kwikstaart, aalscholvers, kokmeeuwen, torenvalk, tjiftjaf, soepeend, gaai, zanglijsters, merels, houtduiven, tuinfluiter, winterkoning, fitis, vinken, Pontische meeuw, grasmussen, Cetti’s zanger, zwarte kraaien, buizerds, kauwen, zilverreigers, heggenmus, kuifeenden, grote Canadese gans en gierzwaluwen.
Herik © Piet Mulder
Plantjes: goudknopje (een exoot uit Zuid-Afrika), wederik, waterkers, kamille, ridderzuring, zilverschoon, akkerdistel, gewoon barbarakruid, avondkoekoeksbloem, gewone raket, witte klaver, kleine veldkers, kleine varkenskers, herderstasje, grote lisdodde, klein hoefblad, veldzuring, gewone hoornbloem, duizendblad, smalle weegbree, bitterzoet, oeverzegge, harig wilgenroosje, vogelmuur, haagwinde, gewone smeerwortel, grote zandkool, straatgras, peen, moerasandijvie, blaartrekkende boterbloem en herik.

Riet, reukgras en grote lisdodde zijn plaatselijk aangeplant of ingezaaid. Veel planten langs de paden zijn meegekomen met het aangevoerde puin.

Nogmaals mijn dank aan allen die deze dag tot een groot succes gemaakt hebben.
Verslag: Piet Mulder
Foto’s: Piet Mulder en Dick Hoek
 
Plevierplezier en de gele kwik
Eergisteren weer een fantastische excursie gehad. Dit keer wel een héél bijzondere: naar de Marker Wadden! Ik was ontzettend benieuwd naar de eilandjes en had hoge verwachtingen van de vogels die we zouden gaan zien.
Na 2 uur varen op de prachtige Schuttevaer en een lezing aan boord, mochten we eindelijk aan wal op het grootste (en enige) eiland waar mensen toegestaan zijn. Hier hadden we een kleine 4 uur de tijd om rond te dwalen, want om 3 uur moesten we weer terug zijn op de boot.
De groep viel direct uiteen in kleine groepjes en loslopende leden die ieder in hun eigen tempo een kleiner of een groter rondje maakten. Het gros schoot niet erg op want tjonge wat was er veel te zien! Ik werd niet teleurgesteld in mijn verwachtingen. Eigenlijk begon het feest al bijna direct.
Terwijl ik thuis al blij ben als ik één kluut zie, werden we hier direct getrakteerd op tientallen kluten!
Aan de randen van de plasjes liepen allerlei pleviertjes die met de verrekijker maar moeizaam te onderscheiden waren. Gelukkig waren er meerdere telescopen beschikbaar zodat je heel goed het verschil in tekening en grootte kon zien tussen de bontbek- en de kleine plevier. Vooral als je ze samen in beeld had.
Eén van de vogelhutten is half in het water gebouwd waardoor je op ooghoogte staat met de vogels, echt geweldig, en heel dichtbij. Eindelijk die gele oogring van de kleine plevier eens goed kunnen zien. En tussen al die plevieren voor mij a first: de strandplevier!
Terwijl de meesten inmiddels wel enigszins opschoten vormden een paar mensen de achterhoede samen met Debby, onze geweldige gids.
Ze hielp ons het liedje van de gele kwikstaart te herkennen die ergens in de moerasandijvie langs het pad zat te zingen. Er waren er twee en sommigen van ons hadden ze al een paar keer heen en weer zien vliegen maar nog niet goed in beeld gekregen.
Net toen Debby vond dat het maar eens tijd werd om door te lopen kwam er eentje luidkeels zingend bovenin de andijvie zitten, jaaa, in beeld! En toen verdween íe weer in de struikjes. En vind dan maar eens een gele kwik in de gele moerasandijvie! Zelden zo’n goed gecamoufleerd vogeltje gezien. Voor mij wel echt een hoogtepunt van de dag hoor, dit prachtige zonnige vogeltje zo mooi te zien èn te horen. Ik hoop dat ik ‘t onthoud…..
Hopelijk heeft iedereen net zo genoten als ik en ik verheug me alweer op de volgende excursie.
Tekst: Jacqueline Gaster