Twee gebiedjes rondom de Nieuwkoopse plassen zullen we vandaag bekijken. Met mij komen ook andere Rotta leden hier voor het eerst en we zijn reuze benieuwd naar wat we zullen gaan zien. Het begint al met de luide zang van de Cetty’s zanger die 23 natuurliefhebbers vanaf de parkeerplaats welkom heet. We zijn gelijk alert en horen de fitiszang, de schorre roep van de fazant en het zachte, lage ‘rrrrrrrrrrrrrrrrrrr’ geluid van de snor. De weersvoorspelling is zeer divers en is dan ook helemaal uitgekomen, we zijn met handschoenen, muts en regenkleding bestand tegen kou en regen. Vanaf de graspaden genieten we van het fluitenkruid, raapzaad, riet en nog veel meer moois, waar Dick bereidwillig uitleg over geeft.
Yvonne Hoeksma
De rietzanger oefent flink maar hij laat zich vanwege de kou nog niet zien. Her en der vliegen groepjes grauwe ganzen over en dan gaat het snel. Scholekster, mantelmeeuw, wilde eend, de eerste boerenzwaluwen fladderen snel voorbij. Iemand roept ‘een grote zilverreiger’ en opkijkend zien we hem gelijk met een blauwe reiger optrekken. Verder maar weer spreeuw, tjiftjaf en dan komen we bij een groot water, omzoomd door rietkragen en ruigtes met in het midden een eilandje. Hier zien we de krakeend, tureluur, kokmeeuw, kauw, grutto’s, wintertaling, tegen de kant smient, slobeend en bergeend. Vanaf een verhoogde houten kijkstoel wordt een man kiekendief waargenomen die net boven de bosrand uit goed in beeld komt. Een groepje kluten zoeken voedsel in het ondiepe water, ze hadden hun stelten niet nodig, dus houden we het maar op de gewone kluut. Overigens een prachtige vogel met een sierlijke naar boven opgewipte snavel.
Ook foerageren er enkele wulpen op de plas. Gezien de vele regenbuien zou ik zondermeer op regenwulp uitkomen, maar dat uitsluiten lukt niet goed vanwege de afstand. Een vliegende lepelaar herkennen we aan zijn spatelsnavel. De zang van de blauwborst klinkt. De rietgors met zijn korte strofe van drie noten is snel klaar.
Grote Zilverreiger, Dick Hoek
Dick maakt ons attent op de zachte, miauwende roep van een zwartkopmeeuw, een stuk bescheidener dan het geluid van de kokmeeuw, met wie hij wel verward wordt. Naast vogels laat hij ook insecten zien, onderaan het zuringblad zit een groene snuitkever en ook het groene zuringhaantje met iriserende kleuren.
Een tikkend geluid blijkt van de winterkoning. Meerdere vogels als roodborst en zwartkop maken ook een tik geluid, dat van de winterkoning is snel en klinkt wat blikkerig.
We zien vervolgens, tafeleend, meerkoet, een buizerd met zijn kalme, statige vlucht. De witte kwikstaart wordt gezien en een fuut.
Als we het gebied doorgelopen hebben en de plas van alle kanten bekeken is het tijd voor een….
Koffie met wat lekkers, Annet van de Kooy
Koffiestop en lusthof ‘De Haeck’
Waar kan dat beter dan bij bistrobar ‘Het Leeuwtje’ waar ze heerlijke koffie schenken en op een plank, formaat XXL ‘skatebord’, wordt exquise gebak geserveerd.
Voldaan en opgewarmd in de zonnige serre, vertrekken we daarna naar het naburig laagveen natuurgebied, lusthof ‘De Haeck.’
Eeuwenlang is hier turf gestoken waardoor de huidige plassen ontstonden. In het moerasbos dat we hier aantreffen groeien vooral berken en elzen. Het is eigendom van Natuurmonumenten, die uit piëteit voor de historie, elementen zowel als bomen en struiken uit de tijd van het landgoed handhaven. Zo vind je er naast bruggetjes en doorkijkjes, onverwacht cultuurgoed als rododendron, taxus, appelbes met kleine witte bloempjes, Drents krentenboompje, azalea enz.
Bij het ingaan in het gebied ruiken we al gauw een bijzondere geur. Die blijkt afkomstig van de gagel die hier aan de waterkant volop groeit en vroeger bij de zeepbereiding gebruikt werd, ook legden mensen takjes tussen het linnengoed. Monniken gebruikten het in de middeleeuwen bij het brouwproces van bier.
Verder is het gebied interessant vanwege de diverse soorten varens die we hier aantreffen, koningsvaren, adelaarsvaren, stekelvaren, moerasvaren zijn hier allemaal te zien.
Leuk zijn de onverwachte doorkijkjes waar je soms een bank aantreft, hier kun je in alle rust wachten en observeren wat er voorbij komt. Wij zien een fuut en een torenvalk en wat verderop een visdief. Hé, een paar enorme hulststruiken! Die zijn vast ook nog aangeplant door de vroegere landgoedeigenaar. De pimpelmees is hier helemaal thuis en druk bezig met zijn jaarlijkse oudertaak.
De zeldzame Beemdkroon, Annet van der Kooy
Op een open en vochtig stukje grond staat het veenpluis in de wind. Een bruine kikker die verschrikt weg springt, wordt even opgebeurd om hem goed te bekijken. Ook de verschillende mossen worden op naam gebracht. Het veenmos waar we op lopen veert net zoals in het Korenmolengat flink onder onze voeten. Er groeit ook haarmos, rood viltmos, en moerasgaffeltandmos. De aandacht gaat nu naar een slijkvlieg. Zijn geaderde vleugels bedekken zijn bruine lichaam. Al wandelend komen we langs een verhoogde wal waar de bloemen bekeken worden. Scherpe boterbloem, dotterbloem, groot streepzaad, allemaal geelbloeiend. Tussen de lage hondsdraf die paars bloeit staat her en der een lila roze bloem het is beemdkroon. Moeraskartelblad licht paars bloeiend houdt van drassige grond zoals trilveenmoerassen en duinvalleien, ze is vrij zeldzaam en staat dan ook op de rode lijst. De oeroude heermoes die je in je tuin niet wilt hebben, komt hier beter tot zijn recht. Ik leer dat holpijp die we hier ook aantreffen er familie van is.
Lager gelegen aan de andere kant van het pad groeit de vrij zeldzame kleine valeriaan met witte bloempjes. Op de achtergrond begint zachtjes de snor in te zetten.
Annet van der Kooy
Vanuit een lijsterbes zingt een merel ons toe. De kluwenhoornbloem wordt aangetroffen, deze plant uit de anjerfamilie bloeit met kleine witte bloempjes in een kluwen.
De grote bonte specht roept ons na als we het gebied achter ons laten.
Wat een heerlijke dag hebben we met elkaar gehad, veel gezien en gehoord in dit mooie, waterrijke plassengebied. Hier willen we graag nog eens terugkomen.
Namens alle deelnemers, dank aan de organisatoren, gids, chauffeurs en ook voor ieders inbreng,
Ina Geenen
