Een combinatie van militair erfgoed, natuur en een vleugje landschapsarchitectuur. Dat was de insteek voor de ledenexcursie op 26 november 2022, die dit keer wat verder van huis ging. Op het programma stonden namelijk wandelingen over Park Vliegbasis Soesterberg en Landgoed De Paltz. De ruim 20 deelnemers troffen het: droog, een (waterig) zonnetje en een aangename temperatuur.

Duizend bommen en granaten! Deze gevleugelde uitspraak van kapitein Haddock uit de Kuifje-strip is zeker van toepassing voor de 5 km wandeling over het Munitiepark van voormalig vliegbasis Soesterberg. Vanaf het Nationaal Militair Museum duiken de wandelaars in het spoor van roerganger Leo het bos in om het voormalig munitiepark te verkennen. De vele militaire overblijfselen (munitiebunkers, hangaars, wachthuisjes) liggen verscholen in gevarieerde natuur en bieden inmiddels onderdak aan vele soorten vleermuizen.

Munitiebunkers als militair erfgoed

We worden verwelkomd door een winterkoning en horen de kenmerkende roep van de boomklever (ezelsbruggetje: de drugsdealer prijst zijn waar aan met Wiet-wiet-wiet). Verder is het behoorlijk stil met vogeltjes, en ook de paddenstoelen lijken hier over het hoogtepunt heen. Dat wordt dan weer goed gemaakt door de heerlijke wandeling in een uniek gebied: zo sta je voor metersdikke bunkerdeuren waarachter ooit de bommen lagen opgeslagen en daar omheen kan de natuur ongestoord zijn gang gaan.

De natuur mag zijn gang gaan op Park Soesterberg

Dat Park Vliegbasis Soesterberg een echte kraamkamer voor de natuur is (meer dan 2.000 soorten planten en dieren), leren we in de uitkijktoren van het museum. Naast een fraai uitzicht over het omringende gebied tref je daar een interessante foto-presentatie. De schrale graslanden blijken uitstekend leefgebied voor soorten als tapuit, leeuwerik, ringslang, nachtzwaluw en veel (zeldzame) vlinders. Toch maar eens onthouden voor een voorjaars- of zomerwandeling. Als bonus krijgen we wel 4 reeën in de kijker, die langs de startbaan foerageren.

De Kluizenaarsgrot, ontworpen rond 1883, is een rijksmonument op landgoed De Paltz. De grot, met daarin een beeld van een zittende monnik, staat in het centrum van een doolhof

Na de rats-kuch-en-bonen lunch in het Militair Museum met zicht op de historische vliegtuigen buiten, is het tijd voor een tweede wandellus. Die voert 3,4 km over het Landgoed De Paltz, een prachtig oud landgoed dat in 1876 werd ontworpen. Via een fraaie oprijlaan (beuken, klinkers in mozaïek en koperen straatlantaarns) bereiken we een doolhof met kluizenaarsgrot, het koetshuis en een bospad waar een rijmpje aan vast zit: Liesje leerde Lotje lopen langs de lange Lindenlaan.

Het kleverig koraalzwammetje is een opvallende verschijning op dood naaldhout

Gele korstzwam komt voor op (dood) hout van loofbomen

De onverharde bospaden en hoogteverschillen maken het een afwisselende wandeling, met onderweg gelukkig wat meer te zien voor de natuurliefhebbers. We noteren lariks, fijnspar, tamme kastanje, de rozetten van opkomende digitalis en zelfs een kleine wintervlinder. Daarnaast paddenstoelen als grote sponszwam, kleverig koraalzwammetje, parelstuifzwam, grote trechterzwam. Een deelnemer meent zelfs kabouterkots te herkennen, maar dat blijkt na de geur- en smaakproef toch een foutieve determinatie…

Al met al een heerlijk dagje in de natuur, met dank aan het Utrechts Landschap.

Tekst: Leo de Rooij
Foto’s:
Leo de Rooij, Hans Sanders, Yvonne Kruize